Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları Serisinin Değerler Eğitimi Bağlamında İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7772450Anahtar Kelimeler:
Değerler eğitimi, kök değerler, Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları, Türkçe eğitimiÖzet
Eğitimin ailede başladığı bilinen bir gerçek olsa da çocukların eğitimlerinin önemli bir bölümünü okul ortamında öğrendikleri okuma ve sonrasında tanıştıkları çeşitli kaynaklarla sağladığı da bilinmektedir. Eğitime ve şekillenmeye açık olunan çocukluk döneminde okunan kitaplar sayesinde çocuklar kimi davranışları, tutumları ve değerleri öğrenebilirler. Bu sebeple çocuk kitapları içeriğinden boyutuna kadar pek çok alanda incelenmiş ve çocukların eğitiminde öne çıkan kaynaklardan sayılmıştır. Çocuk eğitimindeki etkisi göz önüne alındığında çocuk kitaplarının bazı özellikleri taşıması zorunludur. Özellikle seri niteliğindeki çocuk kitaplarının aynı kahramanı veya kahramanları birkaç olayda kullanmaları çocukların karşısına sıklıkla bu kahramanların çıkması açısından önemlidir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinin kullanıldığı bu araştırmada Melih Tuğtağ’ın kaleme aldığı Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları adlı çocuk kitabı serisi kök değerler bakımından incelenmiştir. Çalışma sonunda seride kök değerlerin doğrudan veya örtük biçimde geçtiği toplam 796 bulgu belirlenmiştir. Öz denetim en sık örneğe sahip kök değer iken adalet en az rastlanan kök değerdir. Kök değerlerin sıklığa göre sıralamasının öz denetim, sevgi, sorumluluk, dostluk, yardımseverlik, dürüstlük, vatanseverlik, sabır, saygı ve adalet şeklinde olduğu saptanmıştır. Serinin her kitabında her kök değerin yer almadığı ve değerlerin kitaplara dağılımda düzensizlik bulunduğu belirlenmiştir. Fakat kök değerlere ilişkin bulguların zenginliğinden hareketle bu serinin değerler eğitimi için yeterli ve uygun bir kaynak olduğu söylenebilir.
Referanslar
Akkaya, N. (2022). Çocuk edebiyatının tanımı, mahiyeti, temel ilkeleri ve amaçları. Ş. Şimşek ve F. Bulut (Ed.), Çocuk edebiyatı içinde (s. 1-16). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
Aytaç, G. (1991). Genel edebiyat bilimi. İstanbul: Papirüs Yayınevi.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
Ekşi, H. ve Katılmış, A. (2020). Kavramsal çerçeve temel kavramlar. H. Ekşi ve A. Katılmış (Ed.), Karakter ve değerler eğitimi içinde (s. 1-25). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları
Hökelekli, H. (2010). Modern eğitimde yeni bir paradigma: Değerler eğitimi. Eğitime Bakış, 6(8), 4-9.
İpek-Yükselen, A. (2019). Yaş gruplarına göre çocuk kitapları. M. Gönen (Ed.), Çocuk edebiyatı içinde (s. 57-74). Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z. (2014). Dünden bugüne insan ve insanlar sosyal psikolojiye giriş (16. baskı). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Kaminski, W. (2016). Çocuk ve gençlik edebiyatına giriş (Çev. Yılmaz Baş). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Kuçuradi, İ. (2013). İnsan ve değerleri (5. baskı). İstanbul: Türk Felsefe Kurumu.
Kumbasar, E. (2011). Muzaffer İzgü’nün romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Özer, F. (2019). Saftirik Greg’in Günlüğü serisinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Okumuş, E. (2010). Toplum ve ahlak eğitimi. Eğitime Bakış, 6(18), 28-32.
Öziçel, T. (2022). Mavisel Yener’in hikâyelerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi ve ortaokul Türkçe ders kitapları için metin önerileri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ağrı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Sever, S. (2019). Çocuk ve edebiyat (10. baskı). İzmir: Tudem Yayınevi.
Şahin, F. (2019). Hasan Latif Sarıyüce’nin roman ve hikâyelerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şimşek, Ş. (2020). Çocuk edebiyatında değerler eğitimi. Ş. Şimşek ve F. Bulut (Ed.), Çocuk edebiyatı yazarlarının kaleminden değerler eğitimi içinde (s. 9-19). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
Şirin, M. R. (2000). 99 soruda çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi (4. baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
Timuçin, A. (2004). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Bulut Yayınları.
Ulun, E. B. (2022). Cahit Uçuk’un çocuk romanlarında değerler eğitimi. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 7(2), 133-145.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Anadolu Dil ve Eğitim Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
